Glokom Nedir?

Glokom, halk arasında göz tansiyonu olarak bilinen bir rahatsızlıktır. Gözdeki optik sinire zarar vererek görme kaybına yol açabilir. Optik sinir, gördüğümüz şeyleri beyne ilettiği için oldukça önemlidir. Glokom genelde göz içi basıncının yükselmesiyle oluşur, ancak bazen göz basıncı normal olsa da glokom gelişebilir.

Glokom her yaşta görülebilir ama genellikle yaş ilerledikçe daha sık ortaya çıkar. Özellikle yaşlılıkta körlüğe yol açabilen önemli nedenlerden biridir. Başlangıçta fark edilmesi zor olabilir çünkü genellikle belirtiler vermez ve kişi, hastalığın ileri evrelerine kadar görme sorunu yaşadığını fark etmez.

Bu yüzden düzenli göz kontrolleri büyük önem taşır. Erken teşhisle görme kaybı yavaşlatılabilir ya da durdurulabilir. Tedaviyle glokomun ilerlemesi kontrol altına alınabilir.

Glokom Çeşitleri Nelerdir?

Glokom, oluşma şekline ve belirtilerine göre farklı tiplere ayrılır. Bunlar; açık açılı, kapalı açılı, normal tansiyonlu ve konjenital (doğuştan) glokomdur.

Açık Açılı Glokom

Bu, en sık görülen glokom tipidir. Gözdeki sıvının dışarı atılmasını sağlayan kanallar tıkanır ve sıvı birikerek basınç oluşturur. Bu basınç zamanla optik sinire zarar verir. Genelde belirti vermediği için fark edilmesi zor olabilir.

Kapalı Açılı Glokom

Bu tip glokom ani ve ciddi belirtilerle ortaya çıkabilir. Göz bebeği hızla büyüdüğünde drenaj kanalları tıkanır ve göz basıncı hızla yükselir. Göz ağrısı, baş ağrısı, bulanık görme, mide bulantısı gibi belirtilerle aniden kendini gösterebilir. Acil tedavi gerektiren bir durumdur, aksi halde kalıcı görme kaybına yol açabilir.

Normal Tansiyonlu Glokom

Bu türde göz içi basıncı normaldir ama optik sinir yine de hasar görür. Neden oluştuğu tam olarak bilinmese de yine de görme kaybına neden olabilir.

Konjenital Glokom

Doğuştan gelen bir durumdur. Bebeklerin gözlerindeki drenaj kanalları düzgün gelişmediği için basınç oluşur ve görme sorunlarına yol açar. Belirtiler bazen doğumda fark edilir, bazen de çocukluk döneminde ortaya çıkar.

Glokomun Nedenleri ve Risk Faktörleri

Glokomun nedeni tam olarak bilinmese de göz içi basıncının artması en önemli risk faktörlerinden biridir. Bunun dışında:

• Yaşın ilerlemesi
• Ailede glokom öyküsü olması
• Diyabet, yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları
• Yüksek miyop ya da hipermetrop olmak
• Daha önce göz yaralanması geçirmek ya da göz ameliyatı olmak

gibi etkenler de glokoma yakalanma riskini artırır.

Glokomun Belirtileri

Glokom çoğunlukla belirti vermez. Ancak bazı kişilerde:

• Göz ağrısı
• Bulanık görme
• Mide bulantısı
• Baş ağrısı
• Gözde kızarıklık

gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler özellikle akut glokom krizinde görülür ve acil müdahale gerektirir.

Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?

Glokom bazen belirtiler vermeyebilir, bu yüzden düzenli göz kontrollerine gitmek çok önemlidir. Akut glokom krizinde ani belirtiler yaşarsanız, hemen bir doktora başvurmalısınız.

Glokom Nasıl Teşhis Edilir?

Glokom genelde göz muayeneleri sırasında fark edilir. Göz içi basıncını ölçen testler yapılır. Ayrıca görme keskinliği, görme alanı testleri ve optik sinirin durumu da incelenir.

Glokom Tedavisi

Glokomun kesin bir tedavisi yoktur ama semptomlar kontrol altına alınabilir. İlaçlar, göz damlaları ya da cerrahi müdahalelerle hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Tedavi edilmezse görme kaybı kaçınılmazdır, bu yüzden belirtiler fark edilirse mutlaka bir doktora danışmak gerekir.

Glokom Önlenebilir mi?

Glokom tamamen önlenemese de düzenli göz kontrolleriyle erken teşhis edilebilir. Bu sayede görme kaybının önüne geçilebilir veya yavaşlatılabilir. Özellikle risk grubundaki kişilerin daha sık muayene olması önerilir.